Μια νέα εποχή ξημερώνει για την Ευρώπη

Καθώς θα πέφτει η νύχτα απόψε, ο ήλιος θα δύσει και για τα 45 και πλέον χρόνια συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για εμάς, τους προέδρους των τριών κύριων θεσμικών οργάνων της ΕΕ, όπως και για πολύ κόσμο, η σημερινή μέρα θα είναι αναπόφευκτα μέρα προβληματισμού και ανάμεικτων συναισθημάτων.

Οι σκέψεις μας είναι σε όλους εκείνους που συνέβαλαν στο να γίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό που είναι σήμερα· σε όσους ανησυχούν για το μέλλον τους ή βλέπουν με απογοήτευση την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου· στα βρετανικά μέλη των θεσμικών μας οργάνων που συνέβαλαν στη χάραξη πολιτικών οι οποίες βελτίωσαν τη ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Οι σκέψεις μας θα είναι στο ΗΒ και τους πολίτες του, τη δημιουργικότητά τους, την επινοητικότητα, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις τους, που αποτέλεσαν ζωτικό κομμάτι του μωσαϊκού της Ένωσης.

Αυτά τα συναισθήματα αντικατοπτρίζουν την εκτίμησή μας προς το Ηνωμένο Βασίλειο — η οποία δεν οφείλεται μόνο στην ιδιότητα που είχε ως μέλος της Ένωσής μας. Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει συνεχίζει να μας λυπεί, αλλά τη σεβόμαστε πλήρως. Η συμφωνία που έχουμε επιτύχει είναι δίκαιη και για τις δύο πλευρές και διασφαλίζει ότι εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα εξακολουθήσουν να απολαμβάνουν της προστασίας των δικαιωμάτων τους στον τόπο κατοικίας τους.

Παράλληλα, πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας στο μέλλον και να οικοδομήσουμε μια νέα εταιρική σχέση σε πλαίσιο μακρόπνοης φιλίας. Μαζί, τα τρία θεσμικά μας όργανα θα κάνουν ό,τι είναι δυνατό ώστε η σχέση αυτή να στεφθεί με επιτυχία. Είμαστε έτοιμοι να θέσουμε φιλόδοξους στόχους.

Το πόσο στενή θα είναι η εν λόγω εταιρική σχέση εξαρτάται από τις αποφάσεις που μένει ακόμη να ληφθούν, καθώς κάθε επιλογή έχει τις συνέπειές της. Χωρίς την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών. Χωρίς ισότιμους όρους ανταγωνισμού στους τομείς του περιβάλλοντος, της εργασίας, της φορολογίας και των κρατικών ενισχύσεων δεν μπορεί να υπάρχει η υψηλότερης ποιότητας πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Χωρίς την ιδιότητα μέλους, δεν μπορεί να διατηρήσει κανείς τα οφέλη που απολαμβάνουν τα μέλη.

Κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, μηνών και ετών θα πρέπει να χαλαρώσουμε ορισμένα από τα νήματα που έχουν υφανθεί προσεκτικά και συνδέουν την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο εδώ και πέντε δεκαετίες. Και, καθώς το πράττουμε αυτό, θα πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να χαράξουμε μαζί μια νέα κοινή πορεία ως σύμμαχοι, εταίροι και φίλοι.

Παρόλο που το Ηνωμένο Βασίλειο θα πάψει να είναι μέλος της ΕΕ, θα παραμείνει μέρος της Ευρώπης. Η κοινή μας γεωγραφία και ιστορία, καθώς και οι δεσμοί μας σε τόσο πολλούς τομείς, αναπόφευκτα μας συνδέουν και μας καθιστούν φυσικούς συμμάχους. Θα εξακολουθήσουμε να συνεργαζόμαστε στους τομείς των εξωτερικών υποθέσεων, της ασφάλειας και της άμυνας, με κοινούς σκοπούς και αμοιβαία συμφέροντα. Αλλά θα το πράξουμε με διαφορετικούς τρόπους.

Δεν υποτιμούμε το έργο που έχουμε μπροστά μας, αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι με καλή θέληση και αποφασιστικότητα μπορούμε να οικοδομήσουμε μια θετική και ουσιαστική εταιρική σχέση διαρκείας.

Ωστόσο, η αυριανή μέρα θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την Ευρώπη.

Τα γεγονότα των τελευταίων ετών μας έχουν φέρει πιο κοντά — ως έθνη, ως θεσμικά όργανα και ως ανθρώπους. Μας υπενθύμισαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι περισσότερο από μια αγορά ή μια οικονομική δύναμη· αντιπροσωπεύει αξίες που όλοι μας συμμεριζόμαστε και υπερασπιζόμαστε. Μας υπενθύμισαν το πόσο ισχυρότεροι είμαστε όταν είμαστε στην ίδια ομάδα.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συνεχίσουν να ενώνουν τις δυνάμεις τους και να οικοδομούν ένα κοινό μέλλον. Σε μια εποχή έντονου ανταγωνισμού και ταραχώδους γεωπολιτικής, το μέγεθος έχει σημασία. Καμία χώρα από μόνη της δεν μπορεί να ανακόψει το παλιρροιακό κύμα της κλιματικής αλλαγής, να βρει λύσεις για το ψηφιακό μέλλον ή να έχει ισχυρή φωνή στην αυξανόμενης έντασης κακοφωνία του πλανήτη.

Ωστόσο, με ενωμένες τις δυνάμεις της, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί.

Μπορούμε, επειδή διαθέτουμε τη μεγαλύτερη εσωτερική αγορά στον κόσμο. Μπορούμε, επειδή είμαστε ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος για 80 χώρες. Μπορούμε, επειδή είμαστε μια Ένωση δυναμικών δημοκρατιών. Μπορούμε, επειδή οι λαοί μας είναι αποφασισμένοι να προωθούν τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και τις ευρωπαϊκές αξίες στην παγκόσμια σκηνή. Μπορούμε, επειδή τα κράτη μέλη της ΕΕ θα μοχλεύσουν τη σημαντική, συλλογική οικονομική δύναμή τους στις διαπραγματεύσεις με συμμάχους και εταίρους όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αφρική, η Κίνα ή η Ινδία.

Όλα αυτά μας δίνουν μια ανανεωμένη αίσθηση ενός κοινού σκοπού. Έχουμε κοινό όραμα ως προς τον προορισμό μας και έχουμε δεσμευτεί να δείχνουμε φιλοδοξία ως προς τα καθοριστικά ζητήματα της εποχής μας. Όπως προβλέπεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, θέλουμε, έως το 2050, να είμαστε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος, δημιουργώντας στην πορεία νέες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες για τους ανθρώπους. Θέλουμε να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στην επόμενη γενιά των ψηφιακών τεχνολογιών και θέλουμε μια δίκαιη μετάβαση ώστε να μπορέσουμε να στηρίξουμε τους ανθρώπους που θα επηρεαστούν περισσότερο από τον αντίκτυπο των αλλαγών.

Θεωρούμε ότι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να αναλάβει τον ρόλο αυτόν. Γνωρίζουμε όμως ότι μόνο μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε: πολίτες, έθνη, θεσμικά όργανα. Και εμείς, ως πρόεδροι των τριών θεσμικών οργάνων, δεσμευόμαστε να αναλάβουμε τον ρόλο που μας αναλογεί.

Μόλις ξημερώσει η αυριανή μέρα, το έργο αυτό θα συνεχιστεί.

 

Βρυξέλλες, 31 Ιανουαρίου 2020